Rozważania Miłość Modlitwy Czytelnia Źródełko Pomoc Duchowa Relaks Download Cuda Opowiadania Perełki

Wigilia Paschalna - jak ją świętowano

Świętowanie Niedzieli Zmartwychwstania rozpoczyna celebracja Wigilii Paschalnej, którą święty Augustyn nazwał Matką wszystkich wigilii (Mater omnium vigiliarum). Jest to pierwsza i najważniejsza chrześcijańska celebracja liturgiczna, ponieważ w niej Kościół czuwając oczekuje zmartwychwstania Chrystusa i obchodzi je w sakramentalnych znakach. W Wigilii Paschalnej mają swoje źródło wszystkie inne formy kultu sprawowanego w Kościele. Obowiązujące dziś przepisy liturgiczne bardzo mocno podkreślają, że liturgia Wigilii Paschalnej nie należy do Wielkiej Soboty, ale do Niedzieli Zmartwychwstania, czyli Niedzieli Wielkanocnej i dlatego powinna rozpocząć się po zmroku, a najlepiej w nocy. Przepis ten należy interpretować ściśle i rygorystycznie ze względu na teologiczną poprawność i prawdę liturgicznych znaków, które wskazują na konkretne rzeczywistości nadprzyrodzone.

Rozwój Wigilii Paschalnej

Począwszy od II wieku spotykamy świadectwa mówiące o celebracji Nocy Paschalnej. Do najstarszych i najcenniejszych świadectw należ syryjski dokument Didascalia et Constitutiones Apostolorum, pochodzący z III wieku oraz Tradycja Apostolska Hipolita z Rzymu. W pierwszym dokumencie czytamy o poście, który obowiązywał w piątek i w sobotę, aż do nocnej celebracji. Miała to być noc czuwania i modlitwy oraz czytania pism prorockich.

Bardzo cenne wskazówki odnośnie celebracji Nocy Paschalnej daje nam Hipolit w Tradycji Apostolskiej. Wierni całą noc powinni uczestniczyć w wigilii, podczas której czytane były lektury biblijne, udzielano sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, czyli chrztu, bierzmowania i Eucharystii. Paschalna noc była "matką nowo oświeconych", jak nazywał w swej homilii nowo ochrzczonych Asterius Sofista. Udzielanie chrztu związane było z procesją do chrzcielnicy oraz poświęceniem wody chrzcielnej, któremu towarzyszyły następujące działania: kreślenie znaku krzyża, zanurzanie paschału, a w późniejszych wiekach dodano jeszcze rozdzielanie wody w czterech kierunkach, dotykanie dłonią i pokropienie zgromadzonych. Można powiedzieć, że od najdawniejszych czasów Wigilię Paschalną charakteryzowały trzy istotne elementy: liturgia słowa, liturgia chrzcielna i Eucharystia.

Asterius Sofista w swoich homiliach wspomina także.o zapalaniu świecy paschalnej. Obrzęd nawiązywał do zwyczaju zapalania lampy wraz z nastaniem zmroku. Był to ryt stosowany w każdej rodzinie. Zapalenie świecy rozpoczynało u Żydów szabat czy przyjacielskie przyjęcie. Obrzęd światła należał do najstarszej nocnej liturgii wielkanocnej. Jego swoistym prawzorem było Lucernarium, czyli wieczorna modlitwa psalmów wraz z procesją do źródła chrzcielnego. Modlitwie towarzyszył obrzęd zapalenia światła. Chrześcijanie w świetle widzieli obraz Chrystusa - Światłość świata.

Zapalaniu lampy w domach rodzinnych towarzyszy śpiew Witaj światło radosne. Również w liturgii Nocy paschalnej zapalaniu paschału (pierwotnie dwóch świec wielkości dorosłego człowieka) towarzyszyło dziękczynienie. Między V i X wiekiem powstało wiele pieśni wielkanocnych towarzyszących zapalaniu paschału. Obecnie wykorzystywane w liturgii Orędzie paschalne - Exultet, powstało w końcu IV wieku. Tekst pochodzi z północnej Italii lub południowej Francji, a jego twórca pozostawał pod silnym wpływem św. Ambrożego. W Rzymie oficjalnie obrzęd błogosławienia świecy razem z tekstem Exultet przyjął się na przełomie XII i XIII w. W tym czasie także pojawił się zwyczaj kreślenia na paschale znaku krzyża i dwóch liter alfabetu greckiego: Alfa i Omega, a także umieszczania w nim ziaren kadzidła.

W późniejszym czasie dodano do już istniejących obrzędów inny element symboliczny: błogosławieństwo nowego ognia. Łączył się on z rzymskim zwyczajem przechowywania ognia z Wielkiego Piątku na użytek Wigilii Paschalnej. W VIII wieku, tam gdzie nie stosowano tego zwyczaju, zaistniała konieczność "nowego ognia" celem zapalenia paschału. Zwyczaj pochodzi z Galii i Irlandii. Obrzęd na stałe wszedł do liturgii od X wieku, dzięki specjalnej modlitwie błogosławiącej.

Wigilia Paschalna dziś

W odnowionej liturgii Kościoła Wigilia Paschalna składa się z czterech części. Otwiera ją liturgia światła, która obejmuje: pobłogosławienie ognia i przygotowanie Paschału, procesję z Paschałem i Orędzie Wielkanocne, czyli Exultet. W Wigilii Zmartwychwstania temat światła zajmuje centralne miejsce. Zapalenie i pobłogosławienie nowego ognia, uroczyste zapalenie i wniesienie do ciemnego kościoła zapalonego paschału, zapalanie od paschału świec przyniesionych przez wiernych, treść hymnu Exultet wskazują na zmartwychwstałego Chrystusa, jako Światłość świata. Zmartwychwstanie to zwycięstwo światła nad ciemnością, czyli zwycięstwo życia nad śmiercią. Zmartwychwstanie dało początek nowemu życiu i nowej nadziei. Najwięksi wrogowie człowieka - grzech i śmierć - zostały pokonane. Teraz jest tylko światło i życie. Liturgia światła przypomina naszą chrześcijańską tożsamość. Przez chrzest umarliśmy dla grzechu (ciemność) i powstaliśmy do nowego życia - życia opromienionego blaskiem zmartwychwstania. Nasza codzienność powinna stawać się paschą, czyli przechodzeniem z ciemności do światła, ze śmierci do życia.

Po liturgii światła rozpoczyna się bardzo długa liturgia słowa Bożego, która obejmuje dziewięć czytań ze Starego i Nowego Testamentu. W pierwszej części mamy siedem czytań ze Starego Testamentu. Siedem to suma trzech i czterech. Trzy to liczba symbolizująca Boga, a cztery to liczba świata. Siedem oznacza zatem przymierze Boga i świata. Wybrane czytania ukazują początki i losy tego przymierza. Czytania Wigilii Paschalnej dają nam wspaniały skrót całej historii zbawienia, która wypełniła się w Jezusie Chrystusie. Obwieszczają to dwie lektury z Nowego Testamentu czytane po hymnie Chwała na wysokości Boga i po modlitwie zwanej kolektą. Przed Ewangelią wykonuję się uroczysty śpiew Alleluja, aby jeszcze mocniej obwieścić, że Chrystus prawdzie zmartwychwstał.

Po bogatej w treści zbawcze liturgii słowa przychodzi liturgia chrzcielna obejmująca litanię do świętych, pobłogosławienie wody chrzcielnej, odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych i pokropienie wodą święconą wszystkich zgromadzonych. Bardzo zaleca się, ażeby w tym dniu udzielano sakramentu chrztu dorosłym lub dzieciom. Tej nocy celebruje się zmartwychwstanie Chrystusa, czyli Jego przejście ze śmierci to życia. Chrzest zanurza człowieka w śmierć i zmartwychwstanie Jezusa. Umieramy dla grzechu i rodzimy się jako dzieci Boże. Dokonuje się nasza pascha, nowe narodziny. Te rzeczywistości w sposób szczególny stają się obecne w celebracji Wigilii Paschalnej i stąd właśnie zachęta Kościoła, aby tej nocy udzielać sakramentu chrztu.

Naturalnym dopełnieniem Wigilii Paschalnej jest Eucharystia. Ona również służy nowemu życiu, jest źródłem pokarmu, który gwarantuje to życie. Eucharystia stanowi tryumf uwielbionego Chrystusa i jest szczytem celebracji misterium paschalnego. Na zakończenie Wigilii Paschalnej celebruje się procesję rezurekcyjną, która jest uroczystym ogłoszeniem zmartwychwstania Chrystusa i zaproszeniem całego stworzenia do udziału z zwycięstwie Zmartwychwstałego Pana.

Teologia Wigilii Paschalnej

Cała liturgia Wigilii Paschalnej jest bardzo bogata w symbole, które ukazują teologię celebracji liturgicznej. Tematem centralnym jest oczywiście misterium paschalne, a zwłaszcza zmartwychwstanie Jezusa. Liturgia posługując się symbolami celebruje przejście ze śmierci do życia, z ciemności do światła. Zmartwychwstały Chrystus jest Światłością świata. Przez swoje zmartwychwstanie rozproszył mroki ciemności, grzechu i śmierci Grzech i śmierć zostały pokonane. Wraz z Jego zmartwychwstaniem rodzi się nowe życie, powstaje nowa rzeczywistość, nowa jakość życia. Uczestniczą w nim wszyscy, którzy wierzą w Jezusa i przyjmą chrzest, zanurzający w Jego śmierci i zmartwychwstaniu. W Chrystusie, przez Jego misterium paschalne zostaje zawarte Nowe i Wieczne Przymierze, które obejmuje cały wszechświat, a przede wszystkim człowieka. Zmartwychwstały Chrystus żyje i jest obecny w swoim Kościele. Jego zmartwychwstanie otworzyło człowiekowi bramy nieba. Dlatego liturgia Wigilii Paschalnej jest pełna radości i uwielbienia Boga za cudowny plan zbawienia realizowany przez wieki i wypełniony ostatecznie w Chrystusie. Radosny charakter posiada także procesja rezurekcyjna i towarzyszące jej śpiewy. Zmartwychwstały Chrystus towarzyszy naszemu ziemskiemu pielgrzymowaniu do niebieskiego Jeruzalem. Uczestniczymy w Jego zwycięstwie i jesteśmy powołani do nieustannego przechodzenia ze śmierci do życia.

Pielgrzym

Tekst pochodzi z pisma
"Królowa Apostołów" kwiecień 2009 r.



Wasze komentarze:
 Kinga: 06.05.2009, 13:08
 lepiej to napisac i zwęzic ! a nie .. ale o za tym to dobrze x)
(1)


Autor

Treść

Nowości

Nowenna do Miłosierdzia Bożego - dzień 1Nowenna do Miłosierdzia Bożego - dzień 1

Pieśń o ukrzyżowaniu PanaPieśń o ukrzyżowaniu Pana

Śladami męki Jezusa na Via DolorosaŚladami męki Jezusa na Via Dolorosa

Wielki Piątek - dziań ukrzyżowaniaWielki Piątek - dziań ukrzyżowania

Wizja Ukrzyżowania według objawień Marii ValtortyWizja Ukrzyżowania według objawień Marii Valtorty

Gdyby Judasz rzucił się do stóp Matki...Gdyby Judasz rzucił się do stóp Matki...

Najbardziej popularne

Modlitwa o CudModlitwa o Cud

Tajemnica SzczęściaTajemnica Szczęścia

Modlitwy do św. RityModlitwy do św. Rity

Litania do św. JózefaLitania do św. Józefa

Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się JezusowiJezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi

Godzina Łaski 2023Godzina Łaski 2023

Poprzednia[ Powrót ]Następna
 
[ Strona główna ]

Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty |

Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt

© 2001-2024 Pomoc Duchowa
Portal tworzony w Diecezji Warszawsko-Praskiej